Chuyện bản dịch một trong những bài thơ tình hay nhất thế kỷ :-)

Cách đây đã lâu, có một note trên facebook của Thái Linh (mà rất nhiều bạn tham gia, trong đó có tôi) có nhắc đến bài thơ tình của Bertolt Brecht

-----

Erinnerung an die Marie A.
Bertolt Brecht


An jenem Tag im blauen Mond September
Still unter einem jungen Pflaumenbaum
Da hielt ich sie, die stille bleiche Liebe
In meinem Arm wie einen holden Traum.
Und über uns im schönen Sommerhimmel
War eine Wolke, die ich lange sah
Sie war sehr weiß und ungeheuer oben
Und als ich aufsah, war sie nimmer da.
Seit jenem Tag sind viele, viele Monde
Geschwommen still hinunter und vorbei.
Die Pflaumenbäume sind wohl abgehauen
Und fragst du mich, was mit der Liebe sei?
So sag ich dir: ich kann mich nicht erinnern
Und doch, gewiß, ich weiß schon, was du meinst.
Doch ihr Gesicht, das weiß ich wirklich nimmer
Ich weiß nurmehr: ich küßte es dereinst.

Und auch den Kuß, ich hätt ihn längst vergessen
Wenn nicht die Wolke dagewesen wär
Die weiß ich noch und werd ich immer wissen
Sie war sehr weiß und kam von oben her.
Die Pflaumenbäume blühn vielleicht noch immer
Und jene Frau hat jetzt vielleicht das siebte Kind.
Doch jene Wolke blühte nur Minuten
Und als ich aufsah, schwand sie schon im Wind.


Bài này đã được rất nhiều người dịch. Trong đó có Thái Kim Lan, Quang Chiến, bạn Linh Vũ, bạn Marcus ( các bạn có thể tìm trên internet các bản dịch cũng rất hay này). Tuy nhiên, bản thân tôi lại có cảm tình hơn với bản dịch của bác Trần Đương. Bản dịch đó như sau

-------

Nhớ về Maria A.
bản dịch của Trần Đương


Ngày ấy, trong tháng chín, trăng thanh
Mận đứng lặng yên, thắm lá tươi cành
Anh giữ chặt tình em nhạt nhoà, lặng lẽ
Mà ngỡ đương ôm một giấc mộng nguyên lành…
Trên đầu ta, bầu trời đêm hè ấy
Một đám mây thật trắng, cứ bồng bềnh
Khi ngước mắt trông lên, anh còn có thấy
Mây biến đâu rồi, mây biếc của anh…

Từ buổi ấy, bao vầng trăng đi qua
Lặng lẽ soi, rồi lặng lẽ trôi xa
Nhưng cây mận xưa cũng biến đâu rồi nhỉ
Và em hỏi anh về tình yêu hai ta…
Anh nói cùng em: Anh không còn nhớ
Nhưng anh hiểu ra rồi - điều em thiết tha
Gương mặt em, thật tình anh không nhớ rõ
Nhưng anh nhớ: trên mặt em, làn môi anh ghé qua…

Và đến nụ hôn, tưởng cũng không còn nhớ
Nếu trên nền trời không một đám mây trôi
Anh vẫn nhớ rõ, cái đám mây ngày đó
Đám mây trắng vô cùng, đã sà xuống chơi vơi…
Và những cây mận hẳn là vẫn nở
Và em ngày xưa, chắc đã bảy con rồi…
Nhưng mà mây, chỉ rạng ngời giây lát
Rồi, khi anh nhìn lên, mây trong gió vụt trôi…

-----

Éo le thay ^^ bản dịch này lại có 1 chỗ dịch chưa đúng.:-). Cụ thể là hình như bác ý nhầm trong bài thơ này chỉ có một em, trong khi có đến hai em. Một em của ngày xưa, và một em mà nhân vật anh đang cùng tâm sự.

Do đó, ở phần comment trong note ở facebook của Thái Linh, Thái Linh và tôi đã cùng "hiệu đính" chút ít bản dịch của bác Trần Đương để thành ra như bản dưới đây. Hôm nay ( sắp đến ngày 14 tháng 2 thì phải ^^) tôi chợt nhớ ra bản dịch này, nên đăng lại cho vui :-)

--------

Nhớ về Maria A.
(bản dịch của Trần Đương)
Với một chút hiệu đính của Thái Linh và Như Huy


Ngày ấy, trong tháng chín, trăng thanh
Mận đứng lặng yên, thắm lá tươi cành
Anh níu chặt mối tình nhạt nhoà, lặng lẽ
Mà ngỡ đương ôm một giấc mộng nguyên lành…
Trên đầu anh, bầu trời đêm hè ấy
Có áng mây vợi xa, muốt trắng, cứ bồng bềnh
Nhưng khi ngước trông lên, anh nào đâu còn thấy
Mây đã đi rồi, mây trắng của anh…

Từ buổi đó, bao vầng trăng đi qua
Lặng lẽ soi, rồi lại lặng lẽ xa
Cây mận xưa hẳn không còn nữa
Nay em hỏi anh về tình yêu xưa cũ
Anh trả lời em: Anh không nhớ nữa rồi
Dẫu anh hiểu những điều em muốn hỏi
Nhưng đến cả gương mặt nàng, nay cũng đã phai phôi
Anh chỉ nhớ, có lần anh đã...
Nơi khuôn-mặt-ấy-dịu-dàng, anh đã ghé làn môi

Ngay nụ hôn xưa hẳn cũng sẽ chìm vào quên lãng
Nếu hôm ấy trên trời không có áng mây trôi
Anh vẫn nhớ áng mây ngày cũ
Mây muốt trắng vô cùng, mây sà xuống chơi vơi…
Rồi những cây mận xưa, hẳn giờ hoa vẫn nở
Rồi người yêu ngày xưa, nay chắc bảy con rồi…
Nhưng mây trắng kia cũng chỉ rạng ngời trong giây lát
Để khi anh ngước nhìn lên, mây theo gió vụt trôi…



:-)

-----

Note: Bạn Marcus có cho rằng cái nhân vật mà nhân vật anh đang cùng tâm sự không hẳn là một "em" nào, mà có thể chỉ là một người bạn nào đó của nhân vật anh. Điều này hẳn cũng rất có lý. Song theo tôi, nếu cho nhân vật đó là một em trong hiện tại ( có lẽ đang tra vấn bạn trai về các mối tình cũ ^^) thì cũng không hẳn là phi lý
:-)